Chiều 17/7, tại buổi họp báo thông tin về kết quả rà soát, kiểm tra xử lý sai phạm điểm thi tại hội đồng thi Hà Giang, đại diện A83 (Bộ Công an) và Bộ GD&ĐT xác định ông Vũ Trọng Lương, Phó phòng Khảo thí và Kiểm định Chất lượng, Sở GD&ĐT Hà Giang, là người sửa kết quả thi của 114 thí sinh với 330 bài thi, tạo ra điểm chênh lệch so với ban đầu.

Ông Lương đã tải toàn bộ dữ liệu về máy, có nhiều số điện thoại liên lạc để gửi về và cán bộ này nhập điểm theo số điện thoại đó.

Đồ họa Ngọc Châu.

Theo luật sư Vũ Tiến Vinh (Công ty luật Bảo An), hành vi sửa điểm có thể bị xem xét về tội Giả mạo trong công tác, quy định tại Điều 359 Bộ luật Hình sự 2015. Người phạm tội này có thể bị phạt tù lên đến 20 năm, thấp nhất 12 tháng.

Trường hợp người thân học sinh nhờ cán bộ nâng điểm và kèm theo đó là việc trực tiếp hoặc qua trung gian đã hoặc sẽ đưa tiền, lợi ích khác cho ông Lương thì có dấu hiệu của tội Đưa hối lộ, quy định tại Điều 364 Bộ luật Hình sự 2015.

Hình phạt cao nhất đối với tội này lên đến 20 năm nếu của hối lộ (tiền, tài sản, lợi ích vật chất khác) trị giá 1 tỷ đồng trở lên. Người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 10 triệu - 50 triệu đồng.

Tuy nhiên, nếu chỉ nhờ mang tính chất tình cảm, không có việc đưa hối lộ thì có thể không bị xem xét về tội này. Việc có đưa hối lộ hay không do cơ quan điều tra tiến hành toàn diện, khách quan chứ không chỉ căn cứ vào lời khai từ phía phụ huynh học sinh.

Lãnh đạo Bộ GD&ĐT khẳng định cơ quan chức năng kiên quyết xử lý đúng người, đúng tội và không có vùng cấm.  Ảnh: Nguyễn Sương.

Luật sư Vũ Tiến Vinh phân tích, đối với ông Lương, nếu có hành vi nhận hoặc sẽ nhận tiền, lợi ích vật chất khác để nâng điểm cho học sinh thì cũng bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội Nhận hối lộ. 

Tuy nhiên, hình phạt của tội Nhận hối lộ nghiêm khắc hơn so với tội Đưa hối lộ. Theo Khoản 4 Điều 354 Bộ luật Hình sự 2015, tội này có khung hình phạt cao nhất đến tử hình nếu của hối lộ có giá trị từ 1 tỷ đồng.

Theo luật sư, nếu có việc đưa và nhận hối lộ thì các tin nhắn liên quan đến việc nâng điểm đều là chứng cứ trực tiếp chứng minh cho hành vi vi phạm pháp luật của các bên. Không nhất thiết phải được ông Lương nhắn tin lại đồng ý mà chỉ cần có hành vi nâng điểm thì đồng nghĩa ông Lương chấp nhận đề nghị của người nhắn tin. “Giao dịch” đưa và nhận hối lộ đã hoàn thành.

Ngoài tin nhắn, cơ quan điều tra còn thu thập nhiều chứng cứ khác từ các nguồn khác nhau để củng cố căn cứ truy cứu trách nhiệm hình sự của các bên liên quan như lời khai của các bên, giao dịch chuyển tiền qua ngân hàng (nếu có), lời khai của các nhân chứng…